Sibel Yeşilmen
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Washington’a kritik önemde bir ziyaret gerçekleştiriyor. Ziyaretin gündeminde Türkiye’nin ABD’den alacağı ancak Kongre engeline takılan F-16 satışı ile İsveç ve Finlandiya’nın Türkiye tarafından bloke edilen NATO üyeliği var.
Çavuşoğlu ABD’li mevkidaşı Blinken ile ABD-Türkiye Stratejik Mekanizması’nın dördüncü toplantısını 18 Ocak 2023 tarihinde Washington’da gerçekleştirdi. ABD-Türkiye Stratejik Mekanizması Hakkında Ortak Açıklama şöyle:
ABD Dışişleri Bakanı Antony J. Blinken ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD-Türkiye Stratejik Mekanizması’nın dördüncü toplantısını 18 Ocak 2023 tarihinde Washington’da gerçekleştirmişlerdir. Stratejik Mekanizma çerçevesinde, ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşarı Büyükelçi Victoria Nuland ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal da bir araya gelmiştir. Taraflar, geniş bir yelpazedeki ikili işbirliği hakkında kapsamlı bir diyalog gerçekleştirmiş ve NATO Müttefikleri olarak ortaklığımızın önemini vurgulamıştır.
Bakan Blinken ve Bakan Çavuşoğlu, görüşmelerini iki ülke arasındaki ortaklığı ile ABD Dışişleri Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlıkları’nın üst düzey yetkilileri başkanlığında 17 Ocak 2023 tarihinde Washington’da kurumlararası katılımla gerçekleştirilen görüşmeler temeline dayandırmıştır.
Bakan Blinken ve Bakan Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki somut ve sonuç odaklı pozitif gündeme olan bağlılıklarını yinelemişlerdir. Bakanlar, Türkiye’nin F-16 filosunun modernizasyonu dahil olmak üzere, ABD- Türkiye savunma ortaklığının güçlendirilmesini ele almışlardır.
Bakan Blinken ve Bakan Çavuşoğlu, Rusya’nın kabul edilemez savaşı karşısında Ukrayna’nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne verdikleri açık desteğin altını çizmişler; savaşı sona erdirecek bir çözüm bulunmasına yönelik desteklerini bir kez daha teyit etmişleridir. ABD, Karadeniz Tahıl Koridoru Girişimi’nin hayata geçirilmesindeki arabulucu rolü nedeniyle Türkiye’ye teşekkür etmiş ve iki taraf hayat kurtarıcı nitelikteki söz konusu mekanizmanın küresel tahıl talebini karşılamaya yetecek kapasitede işletilmesine duyulan ihtiyaç üzerinde durmuştur.
Bakan Blinken ve Bakan Çavuşoğlu, Güney Kafkasya’da barışın ilerletilmesine yönelik eşgüdüm ve işbirliğinin artırılmasında mutabık kalmışlardır.
Bakan Blinken ve Bakan Çavuşoğlu, mevcut tehdit ve sınamalar karşısında NATO kapsamındaki eşgüdümün ve dayanışmanın artırılmasının yollarını ele almışlardır. İki Bakan, Müttefikler olarak müşterek savunmanın yanı sıra NATO’nun Açık Kapı Politikası’na yönelik süregelen bağlılıklarını yinelemişlerdir. İki Bakan, Türkiye, Finlandiya ve İsveç arasında, Finlandiya ve İsveç’in NATO İttifakı’na katılım başvurularının ilerletilmesi amacıyla imzalanan üçlü mutabakatın uygulanmasını da görüşmüşlerdir.
Bakan Blinken ve Bakan Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz’deki durumu ele almış ve istikrar ile iletişim kanallarının muhafazasının önemi üzerinde mutabık kalmıştır.
Bakan Blinken ve Bakan Çavuşoğlu, terörizmin her tür ve tezahürüyle mücadele gerekliliğini teyit etmiştir. Bu bağlamda ABD ve Türkiye, kolluk kuvvetleri ve bilgi paylaşımına dayanan mevcut işbirliği temelinde, Stratejik Mekanizma bünyesinde terörizmle mücadele istişareleri düzenlenmesini planlamaktadır. Bakan Blinken, 13 Kasım 2022 tarihinde İstanbul’da yaşanan terör saldırısını bir kez daha kınamış ve ABD’nin, terörle mücadelesinde Türkiye’yle omuz omuza durduğunu teyit etmiştir. Taraflar, başta DEAŞ ve PKK olmak üzere, terör örgütleriyle mücadele çabalarında yakın eşgüdüm ve işbirliğinin korunmasını öngörmüştür.
Taraflar, Suriye krizinin tüm veçhelerini ele almış ve Türkiye ile ABD’nin, 2254 sayılı BMGK kararı doğrultusunda Suriyelilerin öncülüğündeki bir siyasi sürece bağlılıklarını tekrarlamıştır. Taraflar, Suriye’ye yönelik sınır ötesi insani yardım mekanizmasının süresini uzatan son BM Güvenlik Konseyi kararını memnuniyetle karşılamıştır. Her iki taraf ayrıca, artan ekonomik ve güvenlik işbirliği yoluyla bölgesel istikrar ve bağlantılar tesis edilmesi ihtiyacı da dahil olmak üzere, Ortadoğu ve Afrika’ya ilişkin daha geniş kapsamlı konuları da görüşmüştür.
Bakan Blinken ve Bakan Çavuşoğlu, Türkiye-ABD ikili ticari ilişkilerinde devam eden büyümeyi takdirle karşılamıştır. Ekonomik işbirliği ve mevcut ikili mekanizmalar yoluyla bölgesel ve küresel ekonomik fırsatların değerlendirilmesinin önemini yinelemişlerdir. Taraflar, enerji güvenliğini güçlendirmek ve temiz enerjiye dayalı bir geleceğe geçiş amacıyla İklim ve Enerji Diyaloğu tesisini desteklemiştir.
ABD ve Türkiye,, ikili pozitif gündemdeki ivmenin korunması ve ilerlemenin değerlendirilmesi için Stratejik Mekanizma kapsamındaki temasları sürdürmeye karar vermiştir. Her iki taraf, Stratejik Mekanizma kapsamında, en üst düzey dahil olmak üzere, artan ikili görüşmeleri memnuniyetle karşılamaktadır.
